Βρήκαμε τις Πύλες του "Κάτω Κόσμου";
Τι είναι αυτό, που βρήκαν οι αρχαιολόγοι στην Αμφίπολη;
Ποιος είναι θαμμένος μέσα σε αυτό το Μαυσωλείο;
Αυτοί, που θέλησαν να "θάψουν" ζωντανούς τους Έλληνες,
θα την "πατήσουν" από τους νεκρούς που θα "ξεθάψουν".
Η Ελλάδα παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα την ανακάλυψη του τάφου τής Αμφίπολης και μαζί μ' αυτήν παρακολουθεί και ο υπόλοιπος κόσμος ...Παρακολουθεί ένα αρχαίο δημιούργημα να "ξαναβλέπει" το φως του ηλίου μετά από αιώνες "βύθισης" στο απόλυτο σκότος. Ο πλούτος, που χαρακτηρίζει την κατασκευή, ο χώρος, όπου αυτή τοποθετείται, καθώς και η μέριμνα κάποιων αρχαίων να προστατεύσουν τον "ένοικό" της από την αρπαγή, "αποκαλύπτουν" την ταυτότητά του ...Πολύ συγκεκριμένοι Μακεδόνες είχαν αυτές τις προδιαγραφές και στην πραγματικότητα μόνον ένας.
Ολόκληρη η κατασκευή μαρτυρά δημόσια κατασκευή και όχι ιδιωτική. Ιδιώτης δεν θα μπορούσε κτίσει μια τέτοια κατασκευή για τάφο. Ιδιώτης Μακεδόνας, ακόμα κι αν διέθετε υψηλό αξίωμα - και βέβαια τα χρήματα που απαιτούσε το εγχείρημα - δεν θα τολμούσε να το κάνει. Δεν θα τολμούσε κάποιος στρατηγός, όσο πλούσιος κι αν ήταν, να κάνει κάτι τέτοιο, γιατί μια τέτοια απόπειρα θα θεωρούνταν πολιτική πρόκληση απέναντι στη βασιλική οικογένεια τής Μακεδονίας.
Δεν είναι δυνατόν ο τάφος του Φιλίππου - θεμελιωτή και μεγάλου βασιλέα τής Μακεδονίας - να μοιάζει μπροστά του σαν ταπεινό "περίπτερο". Δεν είναι δυνατόν οι τάφοι των Μακεδόνων βασιλέων να είναι κατασκευασμένοι από "ταπεινό" πωρόλιθο που τον σοβάτιζαν και ο τάφος ενός απλού ιδιώτη να είναι ένας μικρός "Παρθενώνας" από ατόφιο και πανάκριβο μάρμαρο. Τέτοια "μεγαλοπιάσματα" δεν δικαιολογεί ούτε καν η ασιατική κατάκτηση, γιατί τον ίδιο καιρό είχε ταφεί στις Αιγές ο αδερφός του Μεγάλου Αλεξάνδρου - και εν ενεργεία βασιλιάς της Μακεδονίας - Φίλιππος ο Αριδαίος σε έναν κλασικό μακεδονικό και άρα ταπεινό τάφο.
Όμως, ακόμα και απλά στο πρακτικό επίπεδο να το εξετάσει κάποιος, δεν θα τολμούσε κάποιος ιδιώτης να το επιχειρήσει. Θα κινδύνευε - αν το επιχειρούσε ζωντανός - να χαρακτηριστεί τρελός και, αν το έδινε "εντολή" στους κληρονόμους, απλά δεν θα το εκτελούσαν σε αυτόν τον βαθμό. Δεν μπορούμε να φανταστούμε κάποιον να δρομολογεί ζωντανός και να επιβλέπει ένα τέτοιο μακάβριο έργο, εφόσον είναι σίγουρο πως οι κληρονόμοι του δεν θα ήταν τόσο γενναιόδωροι, αν εκείνος εγκατέλειπε τα εγκόσμια. Αυτό το έργο είναι δημόσιο και ο "ένοικός" είχε την "υπομονή" να περιμένει να τον τοποθετήσουν εκεί, εφόσον ήταν ήδη πεθαμένος. Τον δημόσιο χαρακτήρα αυτού του Μνημείου τον "φωνάζει" και η θέση στην οποία έχει τοποθετηθεί ...Είναι τοποθετημένο σε ένα σημείο, το οποίο "επιβλέπει" την πόλη και αυτό από μόνο του "λέει" πολλά πράγματα.
Ακριβώς αυτή η τοποθεσία αποκαλύπτει τη σημαντικότητα του "ενοίκου". Καμία - και ειδικά ελληνική κοινωνία - δεν θα ανεχόταν επί μακρόν έναν κοινό ιδιώτη σε μια τόσο προκλητική επιλογή. Όσα χρήματα κι αν είχε αυτός ο ιδιώτης, η τοπική κοινωνία θα αντιδρούσε ...Θα "αντιδρούσε", είτε ενεργητικά είτε παθητικά, εις βάρος αυτής της επιλογής. Είτε θα είχε καταστρέψει η ίδια μέσα στον χρόνο τον τάφο είτε θα τον είχε αφήσει στο έλεος των τυμβωρύχων. Η ίδια η κοινωνία, δηλαδή, θα είχε λεηλατήσει το έργο πριν το απειλήσει ο χρόνος. Θα είχε λεηλατήσει τα πλούσια κτερίσματα, αναζητώντας χρυσό και θα είχε λεηλατήσει και το ίδιο το κτίσμα, αναζητώντας πανάκριβα οικοδομικά υλικά. Ποιοι θα το προστάτευαν; ...Οι κληρονόμοι;
Το να φτιάξει δηλαδή ένας ιδιώτης ένα τέτοιο "μνημείο" δεν ήταν μόνον τεχνικά δύσκολο και δαπανηρό, αλλά ταυτόχρονα ήταν και μάταιο, εφόσον δεν θα επιτελούσε τον ρόλο για τον οποίο είχε γίνει και ήταν η αιώνια "μνημόνευση" του "ενοίκου" του. Μέσα σε λίγα χρόνια θα εξαφανιζόταν καί αυτό καί το όνομα του "ενοίκου" του. Άρα εκ των δεδομένων δεν έχουμε να κάνουμε με ιδιωτικό τάφο, αλλά με δημόσιο μνημείο ...Μνημείο κάποιου, που συνέφερε την τοπική κοινωνία να υπάρχει εκεί όπου βρισκόταν και άρα να το προστατεύει ...Μνημείο, το οποίο τής έδινε "δύναμη" και "φήμη", εφόσον αυτά είναι τα ζητούμενα για μια πόλη ...Μνημείο πραγματικό, που δεν ήταν τάφος ...Μνημείο πραγματικό, που ήταν μαυσωλείο ...Μνημείο, που γύρω από αυτό θα "χτιζόταν" μια κατάσταση ...Μνημείο με έναν τρομερό μαρμάρινο περίβολο σε τέλειο κύκλο, που γύρω του θα μπορούσε να "χτιστεί" μια μεγάλη Πρωτεύουσα ...Μνημείο, το οποίο κυριαρχούσε στον χώρο και φαινόταν από παντού, εφόσον πάνω του δέσποζε ο φοβερός και τρομερός λέοντας της Αμφίπολης. Κάποιοι έβλεπαν τον λέοντα στην κορυφή του λόφου και αισθάνονταν ασφαλείς από την "ισχύ" του.
